Soya, baklagiller familyasından 1 - 1,5 m boyunda, kısmen sarılıcı, dallanmış, bir yıllık, Çin ve Japonya'da geniş ölçüde ziraatı yapılan, besin değeri bakımından hayli önemi olan bir bitki.
Bitkinin yaprakları üç yaprakçıklı, yaprakçıklar oval şekilli ve sivri uçludur. Çiçekler sarımsı veya menekşe renklidir. Meyveleri biraz kıvrık, tüylü ve 2 - 5 tohumludur. Tohumlar küre şeklinde, beyaz renkli olup, bir yanında siyah bir leke vardır.
Dünya Soya üretimi 280 milyon ton civarındadır. Ülkemiz ise ihtiyacı olan tohumun sadece %10'unun üretebilmektedir.Bu üretimin hemen hemen tamamı ise Mersin ilinin Tarsus ilçesinden ve Adana bölgesinden yapılmaktadır.
Soya fasulyesinin tarımı, Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı ve şeker fabrikalarının teşvikiyle memleketimizde yapılmaya başlanmıştır. 1982 yılında Bakanlar Kurulu kararnamesiyle konu ele alınmış, üreticiye teminat verilmiştir. Yağ ve protein bakımından zengin olan soya tarımıyla, memleketimizdeki besin açığını kapatmak ve tarım sektörüne katkıda bulunmak bakımından soya önemli bir endüstri bitkisidir. Firmalar halinde tekelleşen ABD'li soya üreticileri bile kendi ekonomilerinde önemli rol oynamaktadır.
Soyanın yetiştiği iklim, mısırınki gibidir. Kısa gün bitkisi olup, uzun günlere karşı hassastır. Kurak ve dona karşı fasulye ve bezelyeye göre daha dayanıklıdır. Her çeşit toprakta yetişir, fakat en iyi verim kumlu-killi toprakta elde edilir. Yetiştirilme tarzı fasulyeye benzer. Nisan ayında ana ürün, hazirana doğru ise, sulak tarlalarda ikinci ürün olarak ekilen soyanın hasadı yapıldıktan sonra, tarlada zengin besin maddeleri kalır. Yetiştirildiği toprağa azot ilave etmektedir. Böylece toprağın kuvvetini artırmaktadır. Akabinde ekilebilecek hububat, pamuk, yer fıstığı, çeltik, susam vb. gibi ikinci bir üründen daha da fazla verim elde edilir. Yani ikinci ürünün verimindeki soya artıkları sebebiyle meydana gelen artış ek gelir kaynağıdır. Soya hasadının tam zamanında yapılması çok önemlidir. Erken hasat buruşmaya, geç hasat ise meyvelerin dökülmesine sebep olur. Elde edilen soyanın önemli bir sanayi ürünü olarak hem iç hem de dış piyasada alıcısı çoktur.
Geri Dön